To, że w lasach jest wiele niezwykłych i pięknych miejsc wiedzieliśmy. To, że lasy są świadkami wielu historycznych wydarzeń też wiedzieliśmy, ale znaleźć czołgu się nie spodziewaliśmy.

Ale od początku…

Otóż nieopodal wsi Kalbornia, w małym kompleksie leśnym poprzecinanym rowami przeciwpancernymi, pracownicy zakładu usług leśnych zauważyli metalowe fragmenty wystające ponad powierzchnię gruntu. Zgłosili to miejscowemu leśniczemu, a ten przekazał sprawę do nadleśnictwa. Podczas wizji lokalnej okazało się, że to czołg. Po uzgodnieniach z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Olsztynie podjęliśmy decyzję o wyciągnięciu go z ziemi.

I tak  wczesnym rankiem 11 marca 2020 r. ekipa realizująca serial historyczny Poszukiwacze Historii przystąpiła do wydobycia T-34. Prace odbywały się przy użyciu koparki, pod nadzorem saperskim i archeologicznym. Po kilku godzinach żmudnej roboty okazało się, że w ziemi były koła, gąsienice, blacha z podwozia. Ten radziecki czołg średni został prawdopodobnie zniszczony 19.01.1945 r. podczas walk 29 korpusu 5 armii, a następnie wrak wykorzystano do sforsowania głębokiego rowu przeciwpancernego. Służył zapewne jako element kładki, dla innych radzieckich pojazdów, które musiały tamtędy przejechać. Stan wraku wskazuje na to, że po wojnie został pocięty prawdopodobnie w ramach „akcji złom”, podczas której w całej Polsce pozyskiwano surowce wtórne (złom i inne odpady użytkowe) na podstawie Zarządzenia Prezesa Centralnego Urzędu Gospodarki Materiałowej z dnia 12 marca 1954 r.

W tej chwili fragmenty czołgu zostały przetransportowane z lasu i złożone w bezpiecznym miejscu. Trzeba przyznać, że cała akcja była dużym wyzwaniem logistycznym i wymagała współpracy wielu osób. Efekty naszych działań będzie można zobaczyć w programie Poszukiwacze Historii zapewne na przełomie kwietnia i maja.